میلگرد آلیاژی
- نوشته شده توسط: مهدی اکبری
- منتشر شده در 24 تیر, 1404
- 2 نظر
- مقالات میلگرد

میلگرد آلیاژی یکی از انواع میلگردهایی است که با اضافه کردن عناصر آلیاژی به ترکیب فولاد، بهبود قابلتوجهی در ویژگیهای آن ایجاد میشود. این میلگردها بهخاطر خواص ویژهای که از طریق این آلیاژها بهدست میآورند، برای کاربردهایی که به مقاومت بالا، چقرمگی و استحکام نیاز دارند، بسیار مناسب هستند. به همین دلیل، میلگردهای آلیاژی در پروژههای ساختمانی و صنایع سنگین، بهویژه در شرایطی که بارهای سنگین و محیطهای سخت مورد نظر است، بهکار میروند.
با تنظیم دقیق ترکیب آلیاژی و استفاده از فرآیندهای پیشرفته تولید، میلگردهای آلیاژی میتوانند برای مصارف خاص طراحی شوند. این میلگردها به دلیل ویژگیهایی همچون مقاومت در برابر خوردگی، استحکام بالا در دماهای مختلف و تحمل فشار و تنشهای مکانیکی، از جمله انتخابهای برتر در پروژههای صنعتی و ساختمانی هستند که نیازمند دوام و کیفیت بالا هستند.
با پوشش استیل پرگاس تا انتهای مقاله همراه باشید. در ادامه به طور کامل به معرفی این محصول میپردازیم.
فولاد بهکاررفته در میلگرد آلیاژی چه چیزی است؟
همانطور که گفته بودیم، میلگردهای فولادی به ۲ نوع میلگردهای آلیاژی و میلگردهای غیر آلیاژی تقسیم میشوند. اصلیترین تفاوت این ۲ نوع میلگرد هم به فولادهای به کار رفته در ساختار هرکدام آنها مربوط میشود. برای مثال فولادهای آلیاژی برای ساختن میلگردهای آلیاژی به کار گرفته میشوند و معمولاً به تولید میلگردهای ساده منجر میشوند. در عوض، فولادهای غیر آلیاژی برای ساختن میلگردهای آجدار به کار گرفته میشوند و ساختاری متفاوتتر از میلگردهای آلیاژی دارند.
میلگردهای آلیاژی موجود در بازار هماکنون از نوع Mo40، ST52 و ST57 هستند. بدیهی است که هرکدام از این میلگردها، از کاربردهای خاصی بهرهمند شدهاند و از هرکدام آنها برای ساخت یک سازه خاص استفاده میشود.
میلگرد آلیاژی دقیقاً از چه چیزهایی ساخته میشود؟
این نوع از مقاطع فولادی با اضافهشدن فولاد آلیاژی و شمش تولیدی در عملیات نورد در قالب میلگردهای آلیاژی تولید میشوند و در نهایت برای سردکردن، آنها را در محیط آزاد قرار میدهند تا بهآرامی خنک شوند تا در بازار آهنآلات به فروش برسند. پروسه سردشدن میلگردهای آلیاژی تا قسمت مرکزی و سطح میلگرد از ویژگیهای شیمیایی و مکانیکی یکسان و یکنواختی بهرهمند شوند و در نهایت، استحکام و مقاومت بسیار بالایی را برای سازههای مختلف به ارمغان بیاورند.
میلگرد آلیاژی در صنایع مختلفی از جمله ساختمانسازی مورداستفاده قرار میگیرد. این نوع از مقاطع فولادی به دلیل بهرهمندی از ساختار مقاوم و مستحکم، بهترین گزینه برای بهکارگیری در ساختمان منازلی است که در مناطق زلزلهخیز احداث میشوند.
معرفی میلگرد آلیاژی ST52
میلگرد آلیاژی ST52 یکی از پرکاربردترین و شناختهشدهترین میلگردهای آلیاژی است که بهخاطر ویژگیهای منحصربهفرد خود در صنایع مختلف جایگاه ویژهای دارد. این میلگرد از فولاد کمکربن با افزودن عناصر آلیاژی تولید میشود که آن را به گزینهای مناسب برای کاربردهای مهندسی و ساختوساز تبدیل میکند.
استحکام بالای میلگرد ST52 بهواسطه ترکیب آلیاژی خاص آن، امکان تحمل بارهای سنگین را فراهم میکند. این ویژگی بهویژه در سازههای فلزی، پلها و پروژههایی که نیاز به مقاومت و پایداری بالایی دارند، بسیار حائز اهمیت است. وجود منگنز در ترکیب این میلگرد و درصد پایین کربن، سبب میشود که قابلیت جوشکاری آن بسیار بالا باشد و بتوان با روشهای مختلف، بهراحتی آن را به سایر قطعات فلزی متصل کرد.
علاوه بر این، مقاومت بالا در برابر تنشهای مکانیکی و خوردگی، کاربرد میلگرد ST52 را در صنایعی مانند خودروسازی، نفت و گاز و تولید ماشینآلات گسترش داده است. عمر طولانی و مقاومت به سایش این محصول نیز از دیگر مزایای آن است که هزینههای نگهداری و تعمیرات را در طول زمان به حداقل میرساند.
با توجه به این ویژگیها، میلگرد آلیاژی ST52 گزینهای ایدهآل برای پروژههای بزرگ و صنعتی به شمار میآید و بهعنوان یکی از مواد اساسی در ساخت سازههای مهم و حساس استفاده میشود.
یک بحث تخصصی دررابطهبا ساختار میلگردهای آلیاژی
میلگردهای آلیاژی موجود در بازار ایران و جهان از ۲ روش ساخت ترمکس و آلیاژسازی با درصد آلیاژ پایین ۸ درصد و بالای ۸ درصد تولید و عرضه میشوند. برای ساختن میلگردهای آلیاژی معمولاً از ۷ نوع آلیاژ استفاده میشود؛ این ۷ نوع آلیاژ شامل انواع زیر هستند:
- آلیاژ کروم دار
- آلایش وانادیم دار
- آلیاژ تنگستن دار
- آلایش منگنز دار
- آلیاژ کبالت دار
- آلایش نیکل دار
- آلیاژ مولیبدن دار
بررسی ۲ روش ساخت برای میلگرد آلیاژی
همانطور که گفتیم، میلگردهای آلیاژی از ۲ روش ترمکس و آلیاژسازی ساخته میشوند؛ اما کدامیک از روشها مقرون به صرفه است و هرکدام از آنها چگونه به تولید این نوع میلگردها منجر میشوند. ما سعی کردیم تا در این بخش، به صورت کامل و تخصصی هرکدام از این روشها را زیر ذرهبین ببریم و عملیات آنها را به صورت ساده توضیح دهیم:
- تولید میلگردهای آلیاژی به روش ترمکس: روش ترمکس در مقام مقایسه با روش آلیاژی سازی، کمهزینهتر و بهاصطلاح مقرونبهصرفه است. در روش ترمکس، میلگرد آلیاژی پس از پروسه نورد گرم، بهوسیله آب و نمک وارد مرحله خنکسازی میشود. با این روش، دمای میلگرد پایین میآید و مرکز آن همچنان داغ باقی میماند. در نهایت، حرارت و انرژی گرمایی بهصورت طبیعی از قسمت مرکزی به سطوح انتقال مییابد و خواص مکانیکی میلگرد دستخوش تغییرات میشود.
- روش آلیاژسازی: همانطور که از اسم این روش پیداست، فولاد بهکاررفته در میلگرد آلیاژی در همان ابتدا با ترکیب فروآلیاژها ساخته میشود و به تولید میلگرد منجر خواهد شد. در این پروسه، شمش فولادی موردنظر با استفاده از روش نورد گرم در قالب میلگرد بیرون میآید و پروسه خنکسازی را بهتدریج طی میکند.
تفاوت اصلی بین میلگرد غیرآلیاژی با میلگرد آلیاژی چیست؟
مهمترین و اساسیترین تفاوت بین میلگردهای آلیاژی با میلگردهای غیرآلیاژی در میزان کربن بهکاررفته در آنها، پروسه ذوب و میزان مقاومت آنها در برابر خوردگی است. بدیهی است که میلگردهای آلیاژی باتوجهبه ساختار خود از مقاومت بسیار بالاتری نسبت به میلگردهای غیرآلیاژی برخوردار هستند و میتوانند در برابر خوردگی و سایر آسیبها ایستادگی کنند.
معرفی انواع میلگردهای آلیاژی
در مطالب ابتدایی این مقاله، با ۷ نوع از انواع میلگرد آلیاژی آشنا شدیم و دانستیم که هرکدام آنها از یک عنصر فلزی خاص مثل تنگستن، وانادیون یا منگنز برخوردار شدهاند. ما تصمیم گرفتهایم تا در این بخش، هرکدام از این ۷ میلگرد را به صورت مختصر و مفید معرفی کنیم.
- میلگرد کروم دار: این نوع از انواع میلگردهای آلیاژی علاوه بر میزان قابلتوجه کربن، دارای عنصر کروم هم در ساختار خود است. فلز کروم باعث ایجاد خاصیت ضدزنگ در میلگرد آلیاژی میشود و میتواند مقاومت این مقطع فولادی را بیشازپیش افزایش دهد.
- میلگرد وانادیوم دار: عنصر وانادیوم به لطف ساختار ریز و بافت انعطافپذیری که دارد، اجازه بزرگشدن ساختار فولاد را صادر نمیکند. استفاده از وانادیوم در مقادیر و درصدهای بالا به افزایش استحکام و سختی میلگردهای آلیاژی منجر میشود.
- میلگرد تنگستن دار: وجود عنصر تنگستن باعث حفظ ثبات شیمیایی در ساختار میلگرد آلیاژی میشود؛ همین قابلیت باعث میشود تا سختی و استحکام میلگرد افزایش بیابد و از آن برای ساخت مته، تیغه و ابزار اینچنینی استفاده شود.
دیگر مدلهای میلگردهای آلیاژی…
- میلگرد منگنز دار: منگنز یکی از پایههای قابلیت شکلپذیری در میلگردهای آلیاژی است؛ این ویژگی به دلیل خصوصیت عنصر منگنز است که از تشکیل ذرات موسوم به آستنیت (Austenite) در میلگرد جلوگیری میکند.
- میلگرد کبالت دار: میلگردهای کبالت دار معمولاً از سختی و مقاومت مطلوبی برخوردار نیستند. میلگرد کبالت دار برای افزایش سطح مقاومت و سختی آنها مقداری تنگستن به آنها اضافه میکنند.
- میلگرد نیکل دار: عنصر نیکل یکی از عواملی است که باعث افزایش سختی و شکلپذیری در میلگرد آلیاژی میشود. همچنین جالب است بدانید که اضافهشدن حدود ۳۵ درصد عنصر نیکل به میلگردهای آلیاژی باعث افزایش مقاومت آنها در برابر خوردگی و اکسید آهن میشود. از میلگرد آلیاژی نیکل دار برای ساختن مفتول ورقهای آلیاژی استفاده میشود و به دلیل انعطافپذیری بالای آن میتوان آن را در صنایع بسیاری به کار گرفت.
- میلگرد مولیبیدن دار: با اضافه شدن مقدار ۰.۲ تا ۰.۵ درصد مولیبیدن در میلگردهای آلیاژی، میزان مقاومت آنها در برابر خوردگی افزایش مییابد. میتوان روی خواص مقاومتی آن حساب ویژهای باز کرد.
جمعبندی
میلگرد آلیاژی از جمله مقاطع فلزی است که با ترکیب کربن و ۷ عنصر مختلف از جمله تنگستن، منگنز و نیکل به دست میآید. میلگردهای آلیاژی از طریق ۲ روش مرسوم ترمکس و آلیاژسازی تولید میشوند که در این بین، روش ترمکس مقرون به صرفهتر است. البته ناگقته نماند که میلگرد آلیاژی تولیدشده توسط روش آلیاژسازی از مقاومت و ضخامت بسیار بیشتر برخوردار هستند. میتوان از آنها برای ساختن منازل در مناطق زلزلهخیز بهخوبی استفاده کرد.
جهت مشاوره و صحبت با کارشناسان پوشش استیل پرگاس میتوانید با شمارههای زیر تماس بگیرید:
سلام، میخواستم بدونم میلگرد آلیاژی چه مزایایی میلگرد آلیاژی نسبت به میلگردهای معمولی داره و در چه صنایع یا پروژههایی بیشتر استفاده
میشه؟
سلام،میلگرد آلیاژی به دلیل ترکیب خاصی که دارد، مزایای متعددی نسبت به میلگردهای معمولی ارائه میدهد. از جمله این مزایا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مقاومت بالا: میلگردهای آلیاژی معمولاً دارای استحکام و سختی بالاتری هستند که باعث میشود در شرایط بارگذاری سنگین بهتر عمل کنند.
مقاومت به خوردگی: برخی از آلیاژها، بهویژه آنهایی که حاوی کروم و نیکل هستند، مقاومت خوبی در برابر خوردگی دارند و میتوانند در محیطهای خورنده بهخوبی عمل کنند.
قابلیت شکلپذیری: میلگرد آلیاژی معمولاً قابلیت شکلپذیری بهتری دارد که این امر امکان شکلدهی و ماشینکاری آسانتر را فراهم میکند.
این میلگردها در صنایع مختلفی مانند صنایع نفت و گاز، خودروسازی، و تولید تجهیزات سنگین استفاده میشوند، به ویژه در پروژههایی که نیاز به استحکام و دوام بیشتری دارند.